.gif){kind=small}
|
هدف از راه اندازی این وب سایت آموزشی، کمک کردن به علاقه مندان به یادگیری علم الکترونیک و میکروکنترلر بوده بخصوص دانش آموزان و دانشجویان که برای پیدا کردن مطلب مورد نظر خود سایتهای گوناگونی را جستجو میکنند که در نهایت به هدف خود نمی رسند، در این وب سایت سعی براین است که آموزش از پایه شروع شود. در ادامه با مثالهای نحوه استفاده از قطعات الکترونیک و عیب یابی آنها آموزش داده خواهد شد. همچنین پروژه های برای آموزش قرار داده شده است.
اسماعیل بخش زاد محمودی
09118315058
09336485452
09373054607
09390617786
telegram.me/Electronic_iran کانال
Esmail_bakhshzad@yahoo.com esmail2bakhshzad@gmail.com
محافظ تمام دیجیتال هوشمند وسایل برقی ( یخچال و فریزر- صوتی تصویری-کامپیوتر )
منبع تغذیه 0-32 ولت 0-5 آمپر قابل افزایش تا 0-20 آمپر (Power supply 0-5A 0-20A)
مدار کنترل کننده هوشمند تپ چنجر ترانس قدرت 63 کیلو ولت سه فاز
هشدار دهنده نشت گاز شهری و دود همراه با قطع خودکار گاز و برق
محافظت از سطح ولتاژ شارژ- جریان شارژ و دمای باطری های UPS تا 200 آمپر
محافظت و کنترل حد جریان سه فاز 0-200 آمپر در سه رنج کاری
کنترل و راه اندازی سروموتورهای الکتریکی و موتور DC و موتور ﭘله ای
قفل الکترونیکی هوشمند توسط تاچ لمسی (Touch Screen)
تابلوی روان با ماتریس 32*8 ارسال پیام متنی از طریق کامپیوتر
طراحی و ساخت فانکشن ژنراتور با کنترل لمسی توسط (Touch Screen)
محافظت و کنترل ولتاژ و جریان خروجی از مدار AC / DC
کنترل دور موتورهای الکتریکی و اعمال موج PWM و از طرق رابط تاچ ﭘد و LCDگرافیکی (Touch Screen)
پروژه مدار آشکارساز نشت گازمتان و گاز بوتان و LPG سنسور MQ
پروژه کنترل و محافظت دیجیتال ولتاژ
پروژه منبع تغذیهDigital 0-42V 5A
ولتمتر و آمپرمتر دیجیتال با AVR
برنامه نویسی میکروکنترلر 52 & 8051
مدار مبدل آنالوگ به دیجیتال ADC
کاربرد تراشه TTL 74HC573 در تابلو روان LED
مبدل آنالوگ به دیجیتال ADC میکرو کنترل AVR
کاربرد تراشه TTL74541 در ولتمتر دیجیتال با AVR
کاربرد تراشه رگلاتور ولتاژ LM723
تقویت کننده تفاضلی Single Operational Amplifier
استفاده از ترانزیستور برای سویچ کردن Switching Transistor
برنامه راه اندازی موتور پله ای Stop Motor
گذرگاه ارتباط دو سیمه میکرو کنترلر AVR – SPI
www.powerengineering.blogfa.com
الکترونیک مقدماتی
الکترونیک صنعتی
میکرو الکترونیک AVR
برنامه نویسی Assembl
1.پروژه آزمایشگر میکروکنترلر 8051-52
2.پروژه آزمایشگر میکروکنترلر PIC
3.پروژه ساعت RTC با میکرو 8051
4.محافظ تمام دیجیتال هوشمند AVR
5.پروژه LED-Stopper 7x20میکرو AVR
6.پروژه Digital Clock LED 32x8 AVR
7.پروژه Digital Voltmeter-Ammeter
8.پروژه منبع تغذیه Digital Power Supply 0-42V 5A
9.پروژه کنترل و محافظت دیجیتال ولتاژ خروجی AC/DC
10.پروژه ساعت دیجیتال RTC با AVR
11.پروژه مدار آشکارساز نشت گازمتان و گاز بوتان و LPG سنسور MQ
13.محافظت و کنترل ولتاژ و جریان خروجی از مدار AC / DC
14.طراحی و ساخت فانکشن ژنراتور با کنترل لمسی توسط (Touch Screen)
15.تابلوی روان با ماتریس 32*8 ارسال پیام متنی از طریق کامپیوتر
16.قفل الکترونیکی هوشمند توسط تاچ لمسی (Touch Screen)
17.کنترل و راه اندازی سروموتورهای الکتریکی و موتور DC و موتور ﭘله ای
18.محافظت و کنترل حد جریان سه فاز 0-200 آمپر در سه رنج کاری
19.محافظت از سطح ولتاژ شارژ- جریان شارژ و دمای باطری های UPS تا 200 آمپر
20. پروژه کنترل دور و زاویه چرخش موتور های گیربکس دار
21. محافظ ولتاژ برق شهر تایمر دار 30 آمپری
22.هشدار دهنده نشت گاز شهری و دود همراه با قطع خودکار گاز و برق
23. مدار کنترل کننده هوشمند تپ چنجر ترانس قدرت 63 کیلو ولت سه فاز
24. منبع تغذیه 0-32 ولت 0-5 آمپر قابل افزایش تا 0-20 آمپر (Power supply 0-5A 0-20A)
25. محافظ تمام دیجیتال هوشمند وسایل برقی ( یخچال و فریزر- صوتی تصویری-کامپیوتر )
1. مقالات در رابطه با سیستم های دیجتال و اطلاعاتی مفید در رابطه با Multimedia Card (MMC – SD)
2. مقالات در رابطه با آموزش میکروکنترلر AVR و PIC و8051-52 و...
دانلود نرم افزارهای کاربردی
1.نرم افزارهای برای میکروکنترلر 8051
2.نرم افزارهای برای میکروکنترلر PIC
3.نرم افزارهای برای میکروکنترلر AVR
ساعت
ترایاک TRIAC - Triode for Alternating Current
قطعهای الکترونیکی است که در صورت فعالشدن (تریگر) میتواند جریان الکتریکی را در هر دو جهت از خود عبور دهد. ترایاک عملکردی مانند تریستور اما بصورت دو طرفه دارد. ترایاک را میتوان دو تریستور مکمل (که یکی توسط آند و دیگری توسط کاتد تریگر میشود) مدل کرد که بصورت موازی اما در جهت برعکس به هم متصل شدهاند و گیت آنها نیز به یکدیگر متصل شده است.
/Power Electronic Triac (01).jpg)
ترایاک میتواند با ولتاژ مثبت یا منفی که به پایهٔ گیت آن اعمال میشود، تریگر شود. (ولتاژ گیت نسبت به پایهٔ A1 که MT1 نیز خوانده میشود سنجیده میشود). یا یک پالس فعالسازی به پایهٔ گیت، ترایاک به شرایط هدایت میرود و تا زمانی که جریان عبوری از حد مشخصی پایینتر نیاید در همان شرایط باقی میماند. این جریان مرزی را جریان نگهدارنده میگویند. این اتفاق میتواند در انتهای هر نیم سیکل از یک جریان متناوب (مانند برق شهر) رخ دهد. این خاصیت باعث شده است که ترایاک یک سوئیچ پراستفاده در مدارات AC شود که میتوان با آن جریانهای الکتریکی بسیار بالا را توسط یک جریان ضعیف کنترل کرد.
نماد فنی ترایاک
/Power Electronic Triac (02).png)
بعلاوه، با اعمال پالس در یک نقطهٔ خاص کنترل شده، میتوان درصد جریان عبوری از بار را تحت کنترل درآورد که به این تکنیک کنترل فاز میگویند. بر خلاف دیاک، در ترایاکها پایههای آند ۱ و آند ۲ با هم تفاوت دارند و جهت قرارگرفتن آنها در مدار مهم است.
ساختمان داخلی
شکل زیر ساختمان داخلی نیمه رسانای ترایاک را نشان می دهد در ساختمان داخلی ترایاک از شش قطعه نیمه هادی نوع ان و پی استفاده شده است. ترایاک برخلاف تریستور، یک سوئیچ دوطرفه است به این صورت که می تواند جریان را از هر دو طرف خود عبور دهد. همچنین ترایاک مانند تریستور سه پایه دارد.
/Power Electronic Triac (03).gif)
دو پایه اصلی به نام های A1 و A2 که مخفف Anode است و یا MT1 و MT2 نیز نامیده می شوند (مخفف Main Terminal می باشد) و همچنین پایه ی سوم، پایه ی کنترلی G مخفف Gate می باشد که برای تریگر کردن آسانتر جریان بین دو الکترود A1 و A2 به کار می رود. در واقع می توان گفت ترایاک معادل دو تریستور موازی است که به صورت وارونه بر هم نصب شده اند، به همین دلیل است که ترایاکTriac ، تریستور دوجهته یا bi-directional thyristor نیز نامیده می شود. در ادامه به بررسی شمای سمبولیک، مدار معادل که در آن موازی بودن دو تریستور کاملا مشخص است، و مشخصه ی "ولت-آمپر" ترایاک و روش های روشن کردن آن خواهیم پرداخت. این قطعه مانند دیاک میباشد، با این تفاوت که به آن یک گیت اضافه شده است. بویسیله ای این قطعه میتوان، ولتاژ را از هر دو طرف کنترل کرد (پلاریته ی ولتاژ ورودی مهم نیست).
طرز کار ترایاک
ترایاکها به چهار روش فعال میشوند که به این روشها درجهٔ حساسیت ترایاک میگویند. درجهٔ حساسیت اول بهترین روش برای فعالکردن ترایاک است و بهتر است از درجهٔ حساسیت چهارم استفاده نشود.
- در درجهٔ حسایست اول آند ۲ نسبت به آند ۱ ولتاژ مثبت دارد و گیت با اعمال پالس مثبت نسبت به آند ۱ تحریک میشود.
- در درجهٔ حساسیت دوم آند ۱ از آند ۲ مثبتتر است و گیت با ولتاژی پایینتر از آند ۱ تحریک منفی میشود.
- در درجهٔ حساسیت سوم آند ۲ مثبتتر از آند ۱ است و آند ۱ نیز نسبت به گیت مثبت است (گیت تحریک منفی میشود).
- در درجهٔ حساسیت چهارم آند ۱ از آند ۲ ولتاژ مثبتتری دارد و گیت با ولتاژ مثبت نسبت به آند ۱ تحریک میشود.
/Power Electronic Triac (04).png)
این شکل حالتهای تریگر ترایاک را نشان می دهد
کاربردها ترایاک
مهمترین کاربرد ترایاک در مدار دیمر روشنایی است. همچنین میتوان از آنها در روشن و خاموشکردن موتورهای الکتریکی و رلههای حالت جامد (SSR) استفاده کرد. عمدتاً از عناصر نیمه هادی مانند ترایاک ها به عنوان ابزار کلید زنی استفاده می شود، در واقع این المان ها می توانند سطوح ولتاژ و جریان بالا را سوئیچ کنند. ترایاک ها به طور گسترده ای در مدارات کنترل فاز AC به کار می روند. می تواند از هر دو جهت جریان را از خود عبور دهد و در واقع یک کلید کنترل است که می شود آن را در مدارات الکترونیک بکار برد و تحت هر زاویه ای می توان با کنترل گیت فاز برق شهر را کنترل نمود. از این قطعه در مداراتی مانند دیمر در جاروبرقی ها جهت کنترل دور موتور و........... استفاده می شود.
/Power Electronic Triac (05).gif)
- در مدار بالا ابتدا کلید SW1 باید در حالت بسته باشد سپس با فشردن دکمه on پایه ی گیت ترایاک تحریک شده و لامپ L1 روشن شده و روشن باقی میماند، اگر کلید SW1 در حالت قطع قرار گیرد لامپ و ترایاک هر دو خاموش خواهند شد.
منحنی مشخصه ولت-آمپر
/Power Electronic Triac (06).png)
روش تست ترایاک
ابتدا تعیین پایه های آن را به وسیله مولتی متر توضیح می دهم. پایه G نسبت به پایه A1 در هردو جهت راه می دهد و نسبت به A2 در هیچ جهتی راه نمی دهد بنابراین A2 به راحتی مشخص می شود حال پایه ای را پیدا می کنیم که با تحریک آن در دوجهت دو پایه ی دیگر به هم راه دهد. آن پایه G است. در این روش توجه داشته باشید در هنگام تحریک باید ترمینالهای مولتی متر از دوپایه تست شونده قطع نشود و فقط یک لحظه بدون آنکه ترمینالها قطع شود عمل تحریک توسط یکی از ترمینالها انجام شود. البته مدار تحریک را می توان با قطعات الکترونیکی طراحی نمود و به پایه ی گیت متصل نمود. ترایاک هنگام سوختن هم می تواند مدار باز شود و هم مدار بسته پس اگر کلید یا دیمر ما با تحریک گیت مثلا نور لامپ کم یا زیاد نشود یا در یک حالت روشن یا خاموش قرار گیرد می شود گفت که ترایاک ما آسیب دیده است.
/Power Electronic Triac (07).gif)
لینک دانلود دیتاشت یک نمونه ترایاک BT136:
http://s3.picofile.com/file/7825104622/DataSheet_BT136_600F_.zip.html
رمز فایل: www.Project-esisis.com
/Power Electronic Triac (08).gif)
دایاک Diac
دیاک یک نوع دیود جریان متناوب است. دیود بلافاصله بعد از رسیدن به ولتاژ شکست (VBO)، هادی میشود و جریان را عبور میدهد سپس دیود وارد ناحیه رزنانس منفی میشود و این امر باعث کاهش ولتاژ دو سر دیود و افزایش جریان دیود میشود و دیود تا زمانیکه جریانش از جریان نامی دیود (جریان نگه دارنده) کمتر نشده، در حالت هادی باقی میماند، در جریانهای کمتر از این مقدار، دیود به حالت حداکثر مقاومت (نارسانا) باز میگردد و این رفتار برای هر دو جهت دیود صادق است.
/Power Electronic Triac-Diac (09).jpg)
بیشتر دایاکها، یک ساختمان سه لایه به همراه ولتاژ شکستی در حدود ۳۰ ولت دارند. رفتار دایاکها شبیه به یک لامپ نئون، اما خیلی دقیقتر کنترل شده و کمحجم شده در ولتاژ پائینتر نسبت به لامپ نئون است. دیاکها برخلاف بسیاری از تریستورها مانند ترایاک که برای تریگر کردن از پایه گیت استفاده میکنند، فاقد این پایه میباشند. بعضی از ترایاکها مانند کوادراک از یک دایاک داخلی سری با پایه گیت خود به این منظور استفاده میکنند.
نماد فنی دیاک
دایاک سه لایه، دایاکها همچنین با نامهای دیگری از جمله دیود تریگر متقارن که برگرفته از منحنی مشخصه آنها است، خوانده میشوند. اینکه دایاک یک قطعه دوجهتی یا دو طرفه است باعث شده تا ترمینال یا پایههای آنها به صورت آند-کاتد علامتگذاری نشده و به صورت A1 آند ۱ و A2 آند ۲ و همچنین MT1 و MT2 نامگذاری شود.
/Power Electronic Triac-Diac (10).PNG)
منحنی مشخصه ولت-آمپر
/Power Electronic Triac-Diac (11).png)
کاربردها
از مشخصههای مهم دیاک این است که در هنگام روشن شدن جریان لحظهای و سوزنی شکلی ایجاد میکند که برای تحریک گیت قطعاتی مانند تریستور و ترایاک مناسب است. از این مشخصه برای تولید موج سوزنی استفاده میشود.
دیمر (AC Lights Dimmer with Triac )
مدارات دیمر از یک ترایاک برای کم و زیاد کردن مقدار ولتاژ استفاده می کنند که بوسیله یک پتانسیومتر و یا ولوم مقدار ولتاژ آتش ترایاک را کم و زیاد می کنیم که به این وسیله می توان مقدار ولتاژ دو سر لامپ را تغییر داد، با استفاده از پتانسیومتر زمان شارژ خازن تغییر می کند چون با رسیدن ولتاژ خازن به حوالی 40 تا 50 ولت دیاک آتش می شود و بر اثر آن نیز ترایاک آتش می شود پس بنابراین با تغییر پتانسومتر در واقع زمان شارژ خازن را تنظیم می کنیم ولی چند نکته باید مورد توجه قرار گیرد، خازن و مقاومت پتانسومتر باید اندازه ای باشند که وقتی می خواهند به ولتاژ 40 تا 50 ولت برسند از نیم سیکل برق شهر یا همان 10 میلی ثانیه کمتر باشند در غیر این صورت مدار خوب کار نخواهد کرد. تریاک هر گاه آتش شود مثل یک کلید بسته می شود بنابراین با تریاک ولتاژ را کم و زیاد نمی کنند بلکه با توجه به تایمی که مقاومت و خازن تامین می کنند در جاهای مختلف از زمان یک سیکل تریاک را روشن می کنند پس با توجه به زمان روشن شدن تریاک تا انتهای نیم سیکل قدرت منتقل شده به بار تغییر می کند بنابراین مثلا می توان نور یک لامپ را کم و زیاد کرد.
/Power Electronic Triac-Diac (12).gif)
/Power Electronic Triac-Diac (13).gif)
- مدارهای طراحی شده بالا دونوع از دیمر های کنترل شدت نور لامپ 220 ولتی را نشان می دهند، در مدار اول توسط یک پتانسیومتر یا ولم شدت نور لامپ تغییر می کند توسط تغییر زاویه آتش ترایاک، در مدار دوم برای تغییر شدت نور از یک مقاومت LDR استفاده شده که با تغییر تابش نور محیط نور لامپ کم و زیاد خواهد شد. مدار های بالا کاربرد فراوانی در مدراهای فتوسل لامپ های بزرگ راه ها، لامپ های خودکار سر درب منزل، تابلوهای تبلیغاتی که با فرا رسیدن شب روشن شده و صبح خاموش خواهند شد و...... دارند.
توجه: شما می توانید مدارهای طراحی شده بالا را در نرم افزار شبیه ساز Proteus v7 آزمایش کنید می توانید آنها را همراه با مثال های دیگر از لینک معرفی شده همین بخش دانلود نمائید.
لینک دانلود:
http://s1.picofile.com/file/7825114294/Power_Electronic_Triac_Diac.zip.html
لینک دانلود دیتاشت یک نمونه ترایاک DB3:
http://s2.picofile.com/file/7825102682/DataSheet_DB3_4_.zip.html
رمز فایل: www.Project-esisis.com
/Power Electronic Triac-Diac (14).gif)
نسخه ی pdf قابل دانلود این صفحه:
لینک دانلود:
http://s3.picofile.com/file/7825115806/Power_Electronic_002_.zip.html
رمز فایل: www.Project-esisis.com
راھنمای دانلودگزارش خرابی لینک
.gif){kind=small}
